چه کسی از مرگ ابراهیم رئیسی سود می برد؟

 

آتلانتیک: پیش آمدن تصادف امری فراگیر است ، اما همه تصادفات با هم برابر نیستند. ساعاتی پس از انتشار اخبار اولیه در مورد "حادثه" هلیکوپتر حامل ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران، رسانه های دولتی کشور هنوز مرده یا زنده بودن او را تایید نکرده اند. رسانه های مختلف دولتی اخبار ضد و نقیضی منتشر کرده اند که نشان دهنده هرج و مرج و وحشت است. یکی از منابع نزدیک به ریاست جمهوری در تهران به من گفت که مرگ رئیسی تایید شده و مقامات به دنبال راهی برای گزارش این خبر بدون ایجاد آشوب هستند. من نتوانستم به طور مستقل این گفته را تأیید کنم.

به نظر نمی رسد ایران کشوری باشد که در آن رؤسای جمهور تصادفی جان خود را از دست بدهند. اما در این کشور همچنین  هواپیماها به دلیل وضعیت اسف بار زیرساخت ها و انزوای بین المللی سقوط می کنند. در سال های گذشته، حداقل دو وزیر کابینه و دو فرمانده برجسته نظامی در تصادفات مشابه جان باختند. هلی کوپتر رئیسی که وزیر امور خارجه ایران و دو مقام بلندپایه منطقه ای را نیز حمل می کرد، از یک منطقه مه آلود و کوهستانی در شمال غرب ایران عبور می کرد. 

با این حال، سوء ظن این سقوط را احاطه کرده است. از این گذشته، حوادث هوایی که منجر به کشته شدن مقامات بلندپایه سیاسی در رودزیای شمالی (1961)، چین (1971)، پاکستان (1988) و لهستان (2010) شد، هنوز اغلب در معرض حدس و گمان هستند. در این مورد، مانند سایر موارد، احتمالاً یک سؤال باعث این گمانه‌زنی خواهد شد: چه کسی از مرگ رئیسی سود سیاسی می‌برد؟ حتی اگر پاسخ به این سوال در نهایت به ما نگوید که چرا هلیکوپتر سقوط کرد، می تواند تا حدودی روشنگر آنچه در آینده در جمهوری اسلامی رخ خواهد داد، باشد.

رئیسی در سال 2021 ، در انتخاباتی که به نظر می رسید کبی رمق ترین انتخابات در ایران از سال 1997 باشد به ریاست جمهوری رسید. علی خامنه ای اطمینان حاصل کرده بود که دیگر نامزدهای جدی از ورود به صحنه منع شوند. در میان رد صلاحیت‌شدگان نه تنها اصلاح‌طلبان، بلکه محافظه‌کاران میانه‌رو و حتی محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور تندرو سابق، که خامنه‌ای او را به‌عنوان یک رقیب مهم می‌دید، نیز حضور داشتند.
به نظر می‌رسد رئیسی دقیقاً به این دلیل انتخاب شده است که هرگز نمی‌تواند مخالف جدی برای شخص خامنه‌ای باشد. او در سال 2017 نشان داد که در مناظره های انتخاباتی بر علیه رئیس جمهور وقت، حسن روحانی، کاملاً غیر کاریزماتیک است. دوران ریاست وی از سال 2021 نیز نه تنها از بی کفایتی محض او بلکه از نامناسب بودن وی برای این مقام سیاسی نیز حکایت دارد. برخی او را رئیس جمهور نامرئی می نامند. در جریان جنبش زنان، زندگی، آزادی که از سال 2022 تا 2023 ایران را تکان داد، معترضان کمی به خود زحمت دادند که بر علیه رئیسی شعار سر دهند، زیرا می‌دانستند که قدرت واقعی جای دیگری است.

برای خامنه‌ای مهم این بود که می‌توان روی رئیسی همه جوره حساب کرد. اگرچه رقابت تنگاتنگی است، اما ممکن است رئیسی بیش از هر مقام در قید حیات جمهوری اسلامی دستانی آلوده به خون داشته باشد.
 

منبع و ادامه: آتلانتیک