چرا عربستان سعودی نمی خواهد رژیم ایران سقوط کند؟
فارین پالسی: در 16 سپتامبر 2022، یک زن جوان کرد ایرانی به نام مهسا امینی پس از دستگیری توسط پلیس اخلاق ایران و به اتهام داشتن حجاب نامناسب جان باخت. از آن زمان تاکنون اعتراض های سراسری کشور را تکان داده است. جنبش مردمی که در ابتدا بر مطالبات لغو حجاب اجباری و انحلال پلیس اخلاق متمرکز بود، اما در ماه‌های اخیر دامنه خود را برای دستیابی به حقوق اقلیت‌ها و در برخی موارد دولت‌های مستقل برای گروه‌های کرد، بلوچ، آذری و عرب را در ایران گسترش داد. مرگ مهسا بستری مشترک برای نارضایتی های طولانی مدت این اقلیت ها را در ایران فراهم کرد و برخی از گروه های اپوزیسیون ایرانی را واداشت تا حتی خواستار تغییر رژیم و یافتن جایگزین هایی برای پس از جمهوری اسلامی شوند.
در مناطق کردنشین ایران، درگیری‌های مسلحانه بین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و گروه‌های جدایی‌طلب کرد صورت گرفت. تهران پایگاه های جدایی طلب کرد در همسایگی عراق را هدف قرار داد و این گروه ها را متهم به اهداف جدایی طلبانه از ایران کرد. رژیم ایران همچنین دولت عربستان سعودی را به نفوذ، تأمین مالی و برنامه ریزی فعالیت های جدایی طلبانه در داخل ایران متهم کرده است.
عربستان سعودی و ایران از زمان انقلاب اسلامی 1979 که طی آن نظامی سلطنتی در ایران سرنگون شد، رقیب اصلی یکدیگر بوده اند. در آن زمان، آیت‌الله روح‌الله خمینی خواستار صدور انقلاب شد و ترس بر اندام خاندان سلطنتی سعودی انداخت. از آن زمان، مجموعه‌ای از تقابل‌های مستقیم و غیرمستقیم بین تهران و ریاض، چشم‌انداز ژئوپلیتیکی خاورمیانه و به‌ویژه خلیج‌فارس را شکل داده است. امروزه هر قدرتی در منطقه دارای نیروهای نیابتی متعددی است که حوزه های نفوذ منطقه ای آنان را شکل می دهند. بیشتر گروه های وابسته به ایران شیعه هستند و البته نه همه شان، در حالی که گروه های وابسته به عربستان سنی هستند.....
رقابت ایران و عربستان بخش زیادی از تاریخ سالیان اخیر خاورمیانه را شکل داده است. ریاض از «صدام حسین» رهبر سابق عراق در جنگ هشت‌ساله خود با ایران در دهه ۱۹۸۰ میلادی حمایت کرد. در سال ۱۹۸۲ میلادی تهران به تاسیس، تامین مالی و آموزش شبه نظامیان در قالب گروه تازه تاسیس حزب الله کمک کرد که از آن زمان تاکنون کنترل فزاینده‌ای بر سیاست لبنان داشته است.
حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ میلادی و سقوط صدام سبب شد تا ایران به دنبال اعمال نفوذ شیعیان بر کشور درگیر نبردی باشد که از بسیاری جهات تا امروز ادامه داشته است. هم چنین، بن بست در روابط ایران و عربستان سعودی درگیری‌های پس از بهار عربی را در سوریه و یمن تعریف کرده است. حمایت ایران از بشار اسد رئیس جمهور سوریه و انصارالله در یمن سنگ بنای رقابت امروز تهران و ریاض هستند.
اگرچه دو کشور در دهه ۱۹۹۰ میلادی دوره‌هایی از تنش‌زدایی و نزدیکی به یکدیگر را تجربه کردند، اما ریاست جمهوری «محمود احمدی نژاد» در فاصله سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۳ میلادی، ظهور محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد عربستان سعودی و افزایش قدرت او و انتخاب رئیسی، رئیس جمهور محافظه کار در ایران در سال ۲۰۲۱ میلادی هرگونه امکان پیشرفت در بهبود و تقویت روابط دو کشور را از بین برده است. در عوض، دو کشور به سوی تشدید لفاظی‌های خود نسبت به یکدیگر سوق پیدا کرده اند.........
نظرات
ارسال یک نظر