چرا کشورهای عربی مجبور شدند به سوریه اجازه دهند تا دوباره به صحنه بازگردد؟

 

بلومبرگ: اسد یک جنایت کاری ست که در جنگ پیروز شده است و عربستان سعودی و امارات نیز تنها منافع حیاتی خود را در سراسر خاورمیانه دنبال می کنند....
چندان تعجب آور نیست که اتحادیه عرب با اکثریت قاطع به بازگرداندن عضویت سوریه پس از بیش از یک دهه تعلیق رأی داد. این اقدام مورد توافق همه اعضا نبود. قطر همچنان در جایگاه مخالفت با این اقدام باقی می ماند و واشنگتن مخالفت های خود را به صورت خاموش بروز داد.  خشم ناشی از  صدور چنین تصمیمی قابل درک است اما با این حال، مدتهاست که چنین چیزی اجتناب ناپذیر به نظر می رسید.
انگیزه انزوای طولانی سوریه دلایل اخلاقی و راهبردی روشنی دارد. وحشیگری رژیم بشار اسد در برابر تظاهرات مسالمت آمیز و سرکوب دموکراسی آنهم در قرن بیست و یکم مشابهت کمی دارد. صدها هزار سوری از جمله در اثر استفاده گسترده از سلاح های شیمیایی کشته شده اند.
شکنجه و اعدام های سرپایی سیستماتیکی بسیاری انجام شد و این رفتارهای وحشیانه توسط عکاس سابق دولتی معروف به سزار مستند و افشا شده است. نزدیک به 7 میلیون آواره سوری مجبور به فرار به خارج از کشور شده اند و همین تعداد نیز در داخل کشور آواره شده اند.

به دلیل چنین وحشیگری های بی سابقه باورنکردنی ، بسیاری از جهان، از جمله بسیاری از اعراب، از پذیرش مجدد عملی دیکتاتوری ناامید هستند. با این حال، از زمانی که بخش‌های تحت کنترل شورشیان حلب به دست نیروهای طرفدار رژیم در پایان سال 2016 افتاد، واقعاً هیچ راهی آسان و سریع تری برای کشورهای عربی وجود نداشته است. این امر به لحاظ عملی نیز بخش اصلی جنگ را که اسد آن را «سوریه ضروری» نامیده ، پایان داد. یعنی آزادسازی بخش مرکزی این کشور که از مرز لبنان تا سواحل مدیترانه و شامل شهرهای بزرگی نیز می شد.
اما در آن زمان و هنگام آغاز جنگ ،رژیم به تنهایی دوام نیاورد. در تابستان 2015، هیئت‌های بلندپایه ایرانی به روسیه سفر کردند تا مسکو را متقاعد کنند که تنها یک مداخله نظامی شدید و هماهنگ می‌تواند متحد متقابل آنها، اسد را نجات دهد. در آن پاییز، نیروهای ایرانی و شبه‌نظامیان تحت کنترل آنها، از جمله حزب‌الله لبنان، مداخله قاطعی در میدان نبرد انجام دادند و روسیه از پشتیبانی فرماندهی و کنترل، هوایی و اطلاعاتی حیاتی برخوردار بود.

اما گروه‌های شورشی همتای این ائتلاف جدید نبودند. در مدت کمی بیش از یک سال، با سقوط قسمت شرقی حلب به دست نیروهای حامی اسد، جنگ کم و بیش پایان یافت. نبرد در مناطق پیرامونی ادامه یافت و ترکیه، مبارزان کرد و تعداد کمی از نیروهای آمریکایی در شمال درگیر شدند. نیروهای ایرانی، کرد و آمریکایی و بقایای مهم سازمان های تروریستی مانند القاعده و دولت اسلامی در شرق.
با این حال در تعامل مجدد کشورهای بزرگ عربی همیشه موضوع زمان در بین بود. چرا که این کشورها همچنان منافع قابل توجهی در سوریه دارند اما هیچ راهی برای تامین امنیت منافعشان ندارند. کشورهایی مانند عربستان سعودی و امارات متحده عربی که ادغام مجدد دمشق به اتحادیه عرب را پیش بردند، نگرانی‌های مشروعی در رابطه با نفوذ بی‌رویه ایران و حزب‌الله در این کشور دارند. همینطور نقش سوریه در لبنان، نقش ترکیه در سوریه، بازگشت پناهجویان و مواد مخدر قاچاق و سایر جنایات مرتبط با رژیم، از دیگر نگرانی های این کشورهاست. 

دولت‌های عربی پس از آغاز قیام در سال 2011 امیدوار بودند که شاهد پایان کار اسد باشند. اما با بقای او، آنان آمادگی خروج دائم از سوریه را ندارند و احساس می‌کنند که منی‌توانند به نیروهای خارجی مانند آمریکا و ترکیه و یا اسرائیل برای مهار دیکتاتور و حامیان خارجی اش، تکیه کنند.....

منبع و ادامه : بلومبرگ