ایران و آذربایجان، پس از تنش های جنگ ارمنستان به هم نزدیک می شوند!

 

میدل ایست آی: جنگ لفظی میان ایران و آذربایجان در اولین سالگرد جنگ قره باغ از سال 2020 آغاز شد و به سرعت بالا گرفت.تهران باکو را متهم کرد که خاک خود را در اختیار اسرائیل گذاشته است تا از آنجا جاسوسی کند. همچنین مزدوران سوری را در جنگ 44 روزه با ارمنستان در خاک خود مستقر کرده است . در مقابل باکو تهران را متهم کرد که در طول جنگ به بخش‌هایی از آذربایجان تهاجم کرده و با ارمنستان برای قاچاق سازمان‌یافته مواد مخدر به اروپا متحد شده است.
با ادامه جنگ لفظی بین این دو کشور که در مجموع دارای بیشترین درصد جمعیت شیعه در جهان هستند، قدرت نمایی نظامی آنها در مرز ایران آذربایجان و قفقاز بالا گرفت.

در اوایل ماه سپتامبر سال جاری میلادی، آذربایجان اقدام به برگزاری یک مانور نظامی مشترک با ترکیه و پاکستان کرد. دو هفته بعد، نیروی زمینی ارتش شمار قبال توجهی از نظامیان خود را در منطقه مرزی با آذربایجان مستقر کرد و یک مانور نظامی گسترده را برگزار کرد. چند روز بعد در پاسخ به این رزمایش، آذربایجان به همراه ترکیه، در یک رزمایش مشترک نظامی در گرجستان شرکت کرد.

با این همه، وقتی شعله‌های تنش و درگیری کاهش پیدا کردند، تصویر جدیدی از روابط دوجانبه ایران و آذربایجان در رسانه‌ها در حال ظهور است. در تاریخ ۲۸ نوامبر سال جاری میلادی، روسای جمهور ایران و آذربایجان در پایتخت ترکمنستان، دیدار و ملاقات کردند و بر روابط دوستانه و برادرانه تاکید کرده و اقدام به دست دادن و گرفتن عکس در برابر دوربین‌های خبرنگاران و رسانه‌های مختلف کردند.
 ایران که پیش از این بیشتر به ارمنستان نزدیک تر بود، اکنون تا حدی نوعی توازن را ایجاد کرده و با آذربایجان نیز به توسعه روابط ادامه می دهد. اضافه بر این، دولت "ابراهیم رئیسی" اخیرا اقدام به انعقاد یک قرارداد قابل توجهِ سوآپ گازی با ترکمنستان و آذربایجان نیز کرده است. انعقاد این قرارداد به نحو قابل تجهی از سوی رسانه‌های فارسی زبان مورد استقبال واقع شده و از آن به عنوان یک موفقیت اقتصادیِ قابل توجه برای ایران یاد شده است. مساله‌ای که در نوع خود توانست هم موجب بهبود روابط با آذربایجان شود و هم ضربه‌ای سنگین را به کارزار فشار حداکثری دولت آمریکا علیه ایران وارد کرد.
در رابطه با قرارداد سوآپ گازی میان ایران، ترکمنستان و آذربایجان، تنها جزئیاتی که به طور رسمی از این توافق به بیرون درز کرده توسط "جواد اوجی" وزیر نفت ایران مطرح شده است. وی گفته است که ایران ۱.۵ تا ۲ میلیارد مترمکعب گاز را از ترکمنستان در سرخس تحویل می‌گیرد و همین میزان را نیز در مرز آستارا به جمهوری خودمختار نخجوان تحویل می‌دهد.

اینکه این توافق برای چه مدت ادامه خواهد یافت، هنوز مشخص نشده است. تنها این نکته گفته شده که این توافق، یک توافق بلند مدت است. البته که در این رابطه گمانه زنی‌ها و سوال‌های گوناگونی نیز مطرح است. مثلا عده‌ای از کارشناسان انرژی می‌گویند که کیفیت گاز تحویل گرفته شده ایران از ترکمنستان و گازی که به آذربایجان تحویل خواهد داد چگونه است؟

مهمتر از همه اینکه سهم برداشتی ایران از انتقال گاز به آذربایجان چقدر است؟ در این راستا، اعداد و آمار مختلفی ذکر شده اند. "باشگاه خبرنگاران جوان" ایران نوشته که چیزی میان ۲۰ تا ۲۵ درصد از گاز تحویل داده شده، سهم ایران خواهد بود. متعاقبا، خبرگزاری ایسنا این میزان را پنج درصد دانسته است. برخی ناظران بر این باورند که به دلیل تحریم‌های بین المللی علیه ایران، تهران حاضر است در چهارچوب توافقاتی از این نوع، تخفیف‌هایی را ارائه کند. این شیوه پیش از این نیز از سوی ایران جهت جذب مشتریان خارجی با هدف دور زدن تحریم‌های آمریکا و فروش نفت ایران، در پیش گرفته شده است. با این همه، بسیاری معتقدند که قرارداد‌هایی از این نوع تا حد زیادی می‌توانند نفوذ و کنترل ایران را بر همسایگانش افزایش دهند.....

منبع و ادامه :میدل ایست آی